ORS पुनरावलोकन: ते कसे कार्य करते?
ओरल रीहायड्रेशन सोल्यूशन (ओआरएस) निर्जलीकरण किंवा सतत पाणी कमी होणे यावर उपचार करण्यासाठी वापरले जाते. येथे त्याच्या फायद्यांची चर्चा केली आहे, जसे की ते हॉस्पिटलमध्ये राहण्याचा कालावधी कमी करण्यास आणि निर्जलीकरण-संबंधित गुंतागुंत होण्याचा धोका कमी करण्यास कशी मदत करते. ORS बद्दल अधिक माहितीसाठी, हा लेख वाचा!
Table of Contents
ORS म्हणजे काय?
ORS म्हणजे ऑर्गेनिक रीहायड्रेशन सोल्युशन. हे पाणी, मीठ आणि साखर यांचे मिश्रण आहे. शरीरातील कमी झालेले पाण्याचे प्रमाण भरून काढण्यास मदत होते. उलट्या आणि हागवणीमुळे शरीरातील पाणी कमी झाल्यामुळे निर्जलीकरण होते. पुरेसे पाणी न घेता गरम हवामानात काम केल्यामुळे देखील हे होऊ शकते.
मानक WHO ORS मध्ये समाविष्ट आहे (जेव्हा एक लिटर पाण्यात तयार केले जाते):
- सोडियम 2.6 ग्रॅम
- ग्लूकोज निर्जल 13.5 ग्रॅम
- पोटॅशियम क्लोराईड 1.5 ग्रॅम
- ट्राय सोडियम सायट्रेट, डाय हायड्रेट 2.9 ग्रॅम
ओआरएसमध्ये एकूण ऑस्मोलॅरिटी 245 एमएमओएल/लीटर
ओआरएस कसे कार्य करते?
ओआरएसचा उद्देश शरीराला रीहायड्रेट करणे हा आहे, जेव्हा तुम्हाला द्रवपदार्थाच्या कमतरतेमुळे किंवा हायड्रेशनची गरज असते.
हे तुमच्या शरीरातील नैसर्गिक पाण्याच्या समतोलसह इलेक्ट्रोलाइट्स एकत्र करून आणि तुमच्या पेशींना आवश्यक असलेले सर्व पोषक आणि पाणी शोषून घेणे सोपे करते. हे 24/7 कार्य करण्यासाठी तयार केले गेले आहे आणि सुरक्षित, प्रभावी आणि गैर-विषारी दोन्ही आहे.
याचा अर्थ ते घरी किंवा रुग्णालयात वापरण्यासाठी योग्य आहे. बद्धकोष्ठता, अतिसार किंवा रीहायड्रेशनसाठी इतर कोणत्याही गरजेने ग्रस्त असलेल्यांना याचा वापर केला जाऊ शकतो. तुम्ही दररोज किमान 1 लिटरमध्ये प्रवेश करू शकाल.
ओआरएसमध्ये विशिष्ट प्रमाणात ग्लुकोज आणि क्षार असतात. जेव्हा ग्लुकोज आणि मीठ पाण्यासोबत विशिष्ट प्रमाणात असते, तेव्हा आतड्यात ते रक्तातील पाणी चांगल्या प्रकारे शोषणास मदत करते.
ORS चे प्रकार काय आहेत?
ORS दोन घटकांनी बनलेले आहे: एक कार्बोहायड्रेट स्त्रोत आणि इलेक्ट्रोलाइट्स. कार्बोहायड्रेट स्त्रोत सामान्यतः ग्लुकोज किंवा सुक्रोज असतो, जे नंतर पोटॅशियम क्लोराईड किंवा सोडियम क्लोराईड सारख्या क्षारांमध्ये मिसळले जातात. ORS चे अनेक प्रकार आहेत आणि ते सर्व वेगवेगळ्या प्रकारे कार्य करतात. काही ORS तुम्हाला गरज असेल तेव्हा पिण्याची परवानगी देतात तर काही तुम्हाला पुन्हा वापरता येणारी पॉकेट किंवा जेरीकॅन वापरण्याची आवश्यकता असते.
ओआरएस जे व्यावसायिकरित्या उपलब्ध आहेत ते पावडरमध्ये आहेत जे मिश्रित आणि शिफारस केलेले पाणी किंवा टेट्रा पॅकमध्ये थेट उपलब्ध त्रिज्यांचे द्रावण आहे.
हे अनेक वेगवेगळ्या फ्लेवर्समध्ये उपलब्ध आहे आणि मुलांमध्ये वापरण्यासाठी चव हा एक मुद्दा आहे. फ्लेवर्ड ओआरएस सर्वत्र सहज उपलब्ध आहे आणि मुलांमध्ये वापरणे सोपे आहे.
निर्जलीकरण ची लक्षणे काय आहेत?
निर्जलीकरण ही एक गंभीर समस्या आहे ज्यामुळे गंभीर आरोग्य गुंतागुंत होऊ शकते. ही वेबसाइट या स्थितीची लक्षणे, तसेच ते कसे टाळावे आणि संशय असल्यास त्यावर उपचार कसे करावे याबद्दल माहिती प्रदान करते.
याव्यतिरिक्त, पुनर्जलीकरण च्या इतर पद्धतींच्या तुलनेत ORS च्या प्रभावीतेवर संशोधन केले गेले आहे. शरीरातील पाण्याचे साठे संपल्यावर निर्जलीकरण होते, ज्यामुळे रक्ताचे प्रमाण कमी होते आणि जास्त तहान लागते.
निर्जलीकरण हे द्रव पदार्थ कमी होण्याचे एक सामान्य कारण आहे, बहुतेकदा मधुमेह किंवा किडनी रोग यासारख्या परिस्थिती असलेल्या लोकांमध्ये दिसून येते. निर्जलीकरण यामुळे जीवघेण्या आरोग्य समस्या उद्भवू शकतात, त्याची चिन्हे आणि लक्षणे ओळखणे आवश्यक आहे.
रीहायड्रेशन ही सर्वात महत्वाची गोष्ट आहे जी तुम्ही एखाद्या आजारावर उपचार घेत असताना किंवा तुम्हाला आजारी वाटत असताना माहित असणे आवश्यक आहे. निर्जलीकरण होते जेव्हा द्रव नष्ट होतो, मग ते अतिसार किंवा उलट्यामुळे असो.
निर्जलीकरणाच्या लक्षणांमध्ये कोरडे तोंड, चक्कर येणे, डोके दुखणे आणि डोकेदुखी यांचा समावेश होतो. जर ही लक्षणे काही दिवसांपेक्षा जास्त काळ टिकून राहिली तर तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घेणे शहाणपणाचे आहे. जेव्हा तुम्ही निर्जलीकरण करता तेव्हा स्वतःला कसे रीहायड्रेट करावे यावरील टिपा येथे आहेत.
डिहायड्रेशन ची लक्षणे थोडक्यात सांगा:
- जास्त तहान
- जिभेसारख्या श्लेष्मल त्वचा
- थकवा आणि थकवा
- जाणवणे डोके दुखणे आणि डोकेदुखी
- अंगाच्या स्नायूंमध्ये
- आळशीपणा मुलांमध्ये
- चिडचिडेपणा
- लघवीची वारंवारता कमी
- ताप आणि शरीराचे तापमान वाढणे
गंभीर प्रकरणांमध्ये चेतना कमी होणे आणि रक्त कमी होणे दबाव आणि कधी कधी दौरे.
निर्जलीकरण साठी कारणीभूत घटक
जेव्हा एखाद्या व्यक्तीच्या शरीरात जितके पाणी लागते त्यापेक्षा जास्त पाणी कमी होते तेव्हा निर्जलीकरण होते. जे लोक सहनशक्ती किंवा इतर शारीरिक क्रियाकलापांमध्ये भाग घेतात त्यांच्यासाठी ही एक महत्त्वाची चिंता आहे कारण निर्जलीकरणामुळे पेटके, चक्कर येणे आणि अगदी बेहोशी देखील होऊ शकते. निर्जलीकरण च्या सामान्य कारणांमध्ये उलट्या आणि अतिसार यांचा समावेश होतो. जास्त घाम येणे एखाद्या व्यक्तीचे इलेक्ट्रोलाइट्स आणि पाण्याची पातळी देखील कमी करू शकते….
डिहायड्रेशन ही अनेक फिटनेस उत्साही लोकांसाठी चिंतेची बाब आहे, परंतु सहनशक्तीच्या खेळांमध्ये हे फारसे सामान्य नाही. डिहायड्रेशन मुळे ऍथलेटिक कामगिरीवर परिणाम होऊ शकतो, जरी एखाद्या ऍथलीटवर त्याचा किती प्रमाणात परिणाम होतो हे व्यक्ती किती तंदुरुस्त आहे यावर अवलंबून असते. जर एखाद्या व्यक्तीने दीर्घकाळापर्यंत परिश्रम करताना पुरेसे द्रव प्यायले नाही तर यामुळे निर्जलीकरण होऊ शकते. शरीरात उष्णतेचा परिणाम म्हणून निर्जलीकरण देखील होऊ शकते. उष्माघातात, निर्जलीकरण चे गंभीर स्थिती प्राणघातक ठरू शकते. उष्माघात हा सहसा दीर्घकाळापर्यंत उष्ण आणि दमट वातावरणात दीर्घकाळ राहिल्याचा परिणाम असतो.
गॅस्ट्रोएन्टेरिटिस किंवा गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल रोग देखील निर्जलीकरण होऊ शकते.
शरीरातील हरवलेले पाणी आणि इतर आवश्यक पोषक घटक पुनर्स्थित करण्यासाठी पुरेशा प्रमाणात द्रव पिणे महत्वाचे आहे.
ओरल रिहायड्रेशन सोल्यूशन्स आणि मुले
ओरल रीहायड्रेशन सोल्यूशन्स, किंवा ओआरएस, डिहायड्रेशनने आजारी असलेल्या अर्भकांना आणि मुलांना पाणी आणि इलेक्ट्रोलाइट्स पुरवण्यासाठी वापरली जातात. ओआरएस हा सैल हालचाल आणि उलट्या असलेल्या मुलांसाठी एक प्रभावी आणि जीवनरक्षक उपाय आहे. हा निर्जलीकरण का प्राथमिक उपचार आहे ज्यामुळे गंभीर निर्जलीकरण टाळता येते आणि रुग्णालयात दाखल करण्याची आवश्यकता असते.
घरी ओरल रिहाइड्रेशन सोल्यूशन कसे बनवायचे?
घरच्या घरी सहज उपलब्ध साखर, मीठ, पाणी आणि लिंबाचा रस घालून ओरल रिहायड्रेशन सोल्युशन सहज बनवता येते.
योग्य घटनेसाठी घटकांचे प्रमाण राखले पाहिजे. 200 मिली (सुमारे एक ग्लास) पाण्यात 1 चमचे साखर आणि एक चिमूटभर सामान्य मीठ आणि थोडासा लिंबाचा रस मिसळावा.
ही घरगुती ओआरएसची एक सोपी रेसिपी आहे जी उलट्या आणि सैल हालचाल ग्रस्त मुलांसाठी सुरक्षितपणे वापरली जाऊ शकते.
ORS कधी वापरावे?
ORS म्हणजे ओरल रीहायड्रेशन सोल्यूशन, जे पाणी आणि इलेक्ट्रोलाइट्स पुनर्संचयित करण्यात मदत करणारे पेय आहे. डॉक्टरांनी सांगितल्याशिवाय किंवा त्याचे दुष्परिणाम होत नाहीत तोपर्यंत ते दोन दिवसांपेक्षा जास्त काळ वापरले जाऊ नये.
तुम्हाला किंवा तुमच्या मुलाची हालचाल कमी झाल्याने आणि उलट्या होण्‍यामुळे निर्जलीकरण होत असताना तुम्ही ते सुरू करू शकता. हा प्राथमिक आणि सुरक्षित उपचार पर्याय आहे; व्यावसायिक वैद्यकीय सल्ल्यापूर्वी तुम्ही ते सुरू करू शकता.
जर लक्षणे सुधारली नाहीत किंवा तीव्रता वाढत असेल तर तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांना भेट द्या आणि पुढील उपचार सुरू ठेवा.
उलट्या आणि सैल हालचाल व्यतिरिक्त, उष्माघात आणि उष्ण वातावरणात काम करणे आणि जास्त घाम येणे यासारख्या इतर कोणत्याही कारणामुळे होणाऱ्या निर्जलीकरण वर उपचार करण्यासाठी तुम्ही ORS वापरू शकता.
ओआरएस बनवण्यासाठी तुम्हाला 200 मिली पाण्यात एक चिमूटभर मीठ मिसळावे लागेल आणि नंतर एक चमचा साखर घालावी लागेल. एकदा तुमचे द्रावण तयार झाले की, तुम्ही काही साखर-मुक्त फ्लेवर्ड पेय किंवा लिंबाचा रस घालू शकता.
ओरल रिहाइड्रेशन सोल्यूशन्स आणि गर्भधारणा
ओआरएस हे गर्भवती महिलांसाठी वापरणे खूप क्लिष्ट मानले जाते, परंतु सत्य हे आहे की ते एखाद्या व्यक्तीला रीहायड्रेट करण्याचा सर्वात सोपा मार्ग आहे. समस्या अशी आहे की बहुतेक स्त्रियांना ते कसे वापरायचे हे माहित नसते आणि ही चूक करतात. जर एखाद्या महिलेने ओआरएस वापरत असताना त्यांना उलट्या होत असताना आणि लुज मोशन होऊन निर्जलीकरण होत असेल तर गंभीर निर्जलीकरणाचा धोका कमी होतो.
निष्कर्ष
ORS पुनरावलोकन हे एक मनोरंजक उत्पादन आहे, परंतु ते कसे कार्य करते? निर्जलीकरण च्या बाबतीत हा एक जीव वाचवणारा उपाय आहे. जर तुम्ही निर्जलीकरण करत असाल आणि पिण्यास सक्षम असाल, तर तुम्ही हा सहज उपलब्ध स्वस्त उपाय स्वतःसाठी किंवा तुमच्या मुलांसाठी प्राथमिक उपचार म्हणून वापरावा. Ors हा मानवी इतिहासातील सर्वात मोठा शोध आहे, त्याने कमी खर्चात लाखो मुलांचे प्राण वाचवले आहेत.